Moeite doen voor de ander, en neem de tijd voor elkaar

AMSTELVEEN Thuiswerken, drukte, stress en zorgen, bijvoorbeeld over corona. Dat kan een wissel trekken op je relatie. Wat is de invloed van de coronacrisis op seksualiteit en relaties?

Moeite voor elkaar willen doen, en bewust tijd inplannen voor de ander. Dat zijn twee belangrijke voorwaarden voor het goed houden van je relatie tijdens de coronacrisis. Eveline Stallaart, psycholoog en seksuoloog, ziet in haar praktijk stellen die worstelen met hun relatie en intimiteit gedurende deze coronacrisis. “Sommige stellen hebben minder zin in seks en intimiteit. Dat is niet zo vreemd: door het thuiswerken zit je de hele tijd op elkaars lip. Je ziet veel meer van elkaar dan je doorgaans doet. Ook minder leuke dingen. En er is minder afleiding. Iedere dag lijkt daardoor hetzelfde, waardoor je in een sleur kunt raken. Dat geldt ook voor je seksleven.”

AFVINKEN De druk en stress die mensen ervaren, helpen niet. ‘Ik moet nog zoveel dingen doen, moet ik ook nog tijd voor seks maken,’ denkt men wel eens. Soms heeft men zoveel aan zijn hoofd, dat er geen ruimte is voor de relatie of intimiteit. Seks wordt dan opgeschoven naar een ander moment, of het kan voelen als verplichting. ‘Hij wil vast één keer per week seks, dus laten we dat maar even doen.’ Dan wordt het echter een afvinkmomentje en heb je wellicht tegen je zin seks. Dan kunnen negatieve associaties met seks ontstaan.’ Een onwenselijke situatie.

LUNCH Geen seks hebben omdat het te druk is, hoeft echter geen probleem te zijn, aldus Stallaart. “Als beide het geen probleem vinden, dan is het niet erg. Maar bespreek het met elkaar. Vraag de ander hoe hij of zij het nu vindt gaan. Als jullie beide nu andere behoeftes hebben, is dat geen probleem.” Ook al is het druk, toch is het belangrijk om even de tijd te nemen voor elkaar. “Een half uurtje met elkaar lunchen, om naar elkaars verhalen te luisteren en een connectie te maken, dat moet kunnen. Of bestel een lekker diner, waar je samen van geniet. Plan af en toe een momentje met elkaar en wees creatief. Dat hoeft niet eens direct seks te zijn, maar zorg in ieder geval voor momenten van verbinding.”

JOGGINGBROEK Je relatie goed houden vraagt een inspanning van beide partners. “Naast het plannen van momenten samen, is het belangrijk dat je moeite voor de ander doet. Zit je de hele dag in je joggingbroek thuis? Trek dan eens wat anders aan, laat de beste versie van jezelf zien. In het begin van relaties doen we dat allemaal. Je bent nieuwsgierig naar de ander, het is een ontdekkingsreis. Je wilt de leukste versie van jezelf laten zien. Wanneer je langer in een relatie zit, is de nieuwigheid eraf, maar je kunt nog steeds moeite doen voor de ander.”

RUTGERS Niet in alle relaties heeft de coronacrisis en de bijbehorende beperkingen een negatieve invloed op seksualiteit en intimiteit. Rutgers, expertisecentrum seksualiteit, deed hier onderzoek naar. Tijdens de eerste lockdown vroeg Rutgers stellen hoe zij hun seksuele relatie beoordeelden. Het antwoord varieerde: voor mensen met een goede relatie had de lockdown over het algemeen een positief effect voor hun seksuele welbevinden, voor mensen met een slechte relatie had de lockdown een minder positieve uitwerking.

ONDERZOEK Hanneke de Graaf, onderzoeker bij Rutgers, voerde samen met Jenneke van Ditzhuijzen een onderzoek uit naar hoe mensen met een partner over het algemeen een toe- of afname in seksueel verlagen en activiteit ervoeren gedurende de eerste lockdown, en welke factoren hiermee samenhangen. “Naar aanleiding van een artikel in het Algemeen Dagblad over dit onderwerp hebben we een oproep gedaan voor deelnemers,” vertelt De Graaf. “Dit resulteerde in een steekproef van 883 personen met een leeftijd tussen de 18 en 80 jaar oud. Omdat mensen zichzelf hebben aangemeld voor deelname aan dit onderzoek, hebben we mogelijk niet een volledig beeld gekregen dat representatief is voor heel Nederland, ook al kwam de verdeling volgens leeftijd, geslacht, aantal jaren formele opleiding en seksuele oriëntatie wel goed overeen met de landelijke populatie.”

EXPERIMENTEREN Bijna een kwart van de respondenten gaf aan dat het seksleven door de coronacrisis beter is geworden. Soms werd ook expliciet gemaakt waar deze verbetering in ervaren werd, bijvoorbeeld in het gegeven dat ze meer zijn gaan experimenteren, er meer variatie was, ze vaker zin hadden of vaker seks. Er werden verschillende redenen gegeven voor deze verbetering. Zo gaven mensen aan dat ze meer tijd en ruimte hadden voor elkaar. “De vele tijd die men met elkaar doorbrengt, biedt meer gelegenheid voor seks, ook op andere plaatsen of tijdstippen dan men gewend was.”

ACHTERUIT Vijftien procent van de respondenten gaf echter aan dat het seksleven er op achteruit is gegaan tijdens de coronacrisis. Voor een deel leek dat te maken te hebben met in hoeverre de coronacrisis in hun dagelijks leven ingrijpt in negatieve zin, en voor een deel met hoe men reageert op een stressvolle situatie als deze. Redenen die hiervoor werden gegeven waren onder meer: minder tijd en ruimte, meer spanning en stress en meer fysieke nabijheid. “Waar voor sommigen het dus goed uitpakte, veel bij elkaar zijn, had dit voor andere stellen een negatief effect. Het is interessant om te zien hoe stellen in dezelfde situatie toch anders reageren. In het algemeen kun je stellen dat wanneer de relatie tussen geliefden voor de coronacrisis goed was, deze tijdens de lockdown is versterkt. Was de relatie daarvoor niet goed, dan heeft de coronacrisis de situatie niet beter gemaakt.”

Naomi Heidinga